تحلیل رفتار باد در تهویه طبیعی مسکن بومی روستای قلعه‌نوی سیستان به کمک CFD

امروزه افزایش آلودگی­های زیست­محیطی در اثر استفاده از سوخت­های فسیلی برای تأمین آسایش حرارتی، یکی از معضلات این حوزه به­شمار می­رود. با رجوع به معماری گذشته می‌توان دریافت که تأمین تهویه طبیعی با بهره­گیری حداکثری از نیروهای طبیعی (در این مقاله: باد) صورت می­گرفته است. بنابراین می‌توان این­گونه برداشت کرد که استفاده از روش­های بومی به نوبه خود می‌تواند حل­کننده مسائل و معضلات به­ وجود آمده در حوزه تهویه مطبوع بناهای جدید گردد. این مقاله  گونه‌های مختلف اتاق در مسکن بومی موجود در روستای قلعه­‌نوی سیستان را (که در نتیجه مطابقت با شرایط طبیعی منطقه و تأمین آسایش حرارتی در نسبت با فضای بیرون شکل گرفته‌اند)‌‌ شناسایی کرده و رفتار باد در هریک از گونه‌ها را به‌لحاظ تهویه طبیعی مورد تحلیل و بررسی قرار داده و در نهایت گونه بهینه از نظر تهویه طبیعی انتخاب نموده است. در این پژوهش، ابتدا با استفاده از روش تحقیق کیفی، به­ صورت توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر برداشت ­های میدانی از خانه­های بومی روستای قلعه­ نو، به شناسایی و بررسی روش­ های استفاده از باد در مسکن بومی پرداخته شد و در ادامه به کمک مدل‌سازی CFD، با انتخاب گونه‌های غالب اتاق از نظر نحوه تهویه طبیعی، تحلیل رفتار باد در این گونه‌ها با استفاده از روش تحقیق شبیه‌سازی به­وسیله نرم­افزارهای Gambit 2.4.6 (جهت ساخت هندسه مسکن و ایجاد شبکه مش) و Ansis fluent 15 (جهت تحلیل رفتار باد) انجام گرفته است. به­منظور اعتبارسنجی پژوهش، به کمک بادسنج دیجیتال، اندازه­ گیری­های محیطی در محل انجام شده است. در نتیجه تحلیل­ها، اتاق­هایی که دارای کشیدگی شمال­شرقی-­جنوب­غربی و در جهت عمود بر باد غالب منطقه بوده و از تمام عناصر بومی مانند «کُلَک» در سقف، دریچه­های مشبک و «صورک» در دیوار جبهه شمال­غربی با پراکندگی مناسب در سطح دیوار، جهت تهویه مطبوع بهره برده است به‌عنوان گونه بهینه اتاق در مسکن بومی انتخاب می‌شود ولی با توجه به محدودیت در ساخت کلک، در مسکن جدید تنها می‌توان از صورک و دریچه­ های مشبک استفاده کرد.